سازمانهای بین‌المللی
سازمانهای بین‌المللی | |
 | بانک توسعه اسلامی Islamic Development Bank - IDB |
| مرکز بین‌المللی فیزیک نظری عبدالسلام (ICTP) |
| سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی اسلامی (آیسسکو) |
| کمیته دائمی همکاری علمی و فناوری سازمان کنفرانس اسلامی (کامستک) Organization of Islamic Conference Standing Committee on Scientific and Technology Cooperation |
| کمیسیون علم و فناوری برای توسعه پایدار جنوب COMSATS |
| فرهنگستان علوم جهان سوم (TWAS) |
| شبکه سازمانهای علمی جهان سوم (TWNSO) Third World Network of Scientific Organization |
|
بانک توسعه اسلامی Islamic Development Bank -IDB
بانک توسعه اسلامی (IDB) در اولین کنفرانس وزرای دارایی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (OIC) در 18 دسامبر 1973 ایجاد شد و هدف آن تقویت توسعه اقتصادی و پیشرفت اجتماعی در کشورها و جوامع مسلمان دنیا بر اساس اصول اسلامی می‌باشد. این بانک فعالیتهای خود رسماً در 20 اکتبر 1975 آغاز نمود و مقر آن در جده، عربستان سعودی است.
سه برنامه بورس تحصیلی توسط بانک توسعه اسلامی به عنوان یکی از کوششهای آن برای توسعه نیروی انسانی در کشورهای عضو و جوامع مسلمان در کشورهای غیر عضو ارائه می‌گردد. این سه بورس تحصیلی عبارتند از: برنامه بورس تحصیلی برای جوامع مسلمان، برنامه بورس تحصیلی دکترا و فوق‌دکترا و برنامه بورس تحصیلی فوق لیسانس.
مرجع اصلی بانک توسعه اسلامی در ایران، وزارت امور اقتصاد و دارائی است.
زمینههای استفاده دانشگاه علم و صنعت ایران از تسهیلات بانک توسعه اسلامی
دفتر همکاریهای علمی بین‌المللی دانشگاه با اقدامات و پی‌گیری‌های خود از سال 1379 موفق به جذب 380 هزار یورو به عنوان grant از بانک توسعه اسلامی جهت طرح پیشنهادی دانشکده مهندسی صنایع به منظور ایجاد "مرکز جوش" شده است.
مرکز بین‌المللی فیزیک نظری عبدالسلام
International Center for Theoretical Physics (ICTP)
مرکز بین‌المللی فیزیک نظری عبدالسلام در سال 1946 در تریست ایتالیا پایه‌گذاری شد. این مرکز طی بیش از 6 دهه فعالیت خود به یکی از معتبرترین مراکز بین‌المللی در حوزه فیزیک و ریاضی تبدیل شده است. اهداف ICTP به شرح زیر است.
1- تشویق برای توسعه مطالعات و پژوهشهای پیشرفته در حوزه فیزیک و ریاضی، به ویژه میان محققان کشورهای در حال توسعه.
2- فراهم کردن زمینه مناسب برای تبادل اطلاعات و دیدگاهها میان دانشمندان کشورهای جنوب و شمال
3- فراهم آوردن تسهیلات تحقیقاتی مناسب برای بازدید‌کنندگان و نهادهای علمی کشورهای در حال توسعه
فعالیتها
1) برگزاری کنفرانسها، دوره‌های آموزشی در سطوح عالی، کارگاههای آموزشی و نشستهای موضوعی: در طول هر سال بیش از 50 مورد از این دست فعالیتها توسط مرکز بین‌المللی فیزیک نظری عبدالسلام (ICTP) در حوزه فیزیک و ریاضیات برگزار می‌شود که عمده‌ترین دوره‌ها حول محورهای زیر است:
الف: فیزیک ماده چگال ب: فیزیک انرژی بالا ج: ریاضیات محض و کاربردی د: فیزیک هسته‌ای ه: فیزیک آماری و: فیزیک وضعیت حیات ح: ارتباطات دیجیتالی و شبکه‌ای رایانه‌ای ت: لیزرها و فیبرهای نوری ک: میکرو الکترونیک
برا ساس آماری که ICTP ارائه کرده، حدود 5 هزار دانشجو و دانشمند از کشورهای مختلف در فعالیتهای آن شرکت می‌کنند که بیشتر اوقات بخشی از هزینه‌های اقامت یا سفر آنها توسط مرکز تأمین می‌شود.
2) حمایت مالی از برگزاری کنفرانسها، کارگاهها، دوره‌های آموزشی و.....: ICTP علاوه بر اینکه تعدادی از کنفرانسها و کارگاههای آموزشی را با مشارکت مؤسسات تحقیقاتی کشورهای عضو برگزار می‌کند، از این گونه فعالیتها حمایت مالی هم می‌کند.
3) دوره‌های آموزشی با ارائه گواهینامه
این دوره‌ها در سه حوزه فیزیک ماده چگال، فیزیک انرژی‌های بالا و ریاضیات برگزار می‌شود و هر سال 10 نفر در هر یک از حوزه‌های یاد شده به مدت یکسال می‌توانند در ICTP این دوره‌ها را طی کنند.
این برنامه به صورت فرصتهای مطالعاتی کوتاه مدت (مثلاً دوه ماهه) برای پژوهش در زمینه آخرین تحولات در حوزه فیزیک و ریاضیات برگزار می‌شود.
4) آموزش و پژوهش در آزمایشگاههای ایتالیا:
5) بر اساس این برنامه محققین کشورهای در حال توسعه، اروپای مرکزی و شرقی می‌توانند به مدت یک ماه تا یکسال در آزمایشگاههای کشور ایتالیا در حوزه‌های مختلف فیزیک به تحقیق بپردازند.
6) جوایز و مدال‌ها:
از جمله جوایز ICTP عبارتند از:
الف: مدال دیراک (Dirac) :
این مدال اگوست هر سال به مناسبت سالروز تولد دیراک یکی از برجسته‌ترین فیزیکدانان قرن بیستم به یکی از دانشمندان که سهم چشمگیری در پیشرفت فیزیک نظری و ریاضیات داشته، اعطاء می‌شود.
ب: جایزه ICTP :
این جایزه هر سال به یکی از دانشمندان جوان کشورهای در حال توسعه که سن وی کمتر از 40 سال باشد، اعطاء می‌شود.
ج: جایزه ریاضی‌دان جوان:
این جایزه شامل 10 هزار دلار وجه نقدی، به علاوه هزینه‌های سفر و اقامت شخص برنده در ایتالیا برای شرکت در مراسم اعطای جایزه می‌باشد.
سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی اسلامی (آیسسکو)
سازمان آیسسکو وابسته به سازمان کنفرانس اسلامی در سال 1981 در جهت پاسخگوئی به اهداف و آرمانهای امت اسلامی و تحکیم همکاری‌ها میان جوامع اسلامی تأسیس شد. مقر سازمان کشور مغرب می‌باشد.
اهداف سازمان
- تقویت و تحکیم همکاری بین کشورهای عضوی در زمینههای آموزش، علوم، فرهنگ و ارتباطات
- توسعه علوم کاربردی و استفاده از فناوری‌های پیشرفته در چارچوب ارزشهای اسلامی
- ایجاد هماهنگی بین نهادهای تخصصی سازمان کنفرانس اسلامی در زمینههای علوم، آموزش، فرهنگ و ارتباطات
کمیسیون ملی آیسسکو در جمهوری اسلامی ایران
این کمیسیون زیر نظر وزیر آموزش و پرورش که رئیس شورای عالی کمیسیون ملی نیز می‌باشد عمل می‌کند مدیر کل دفتر همکاریهای بین‌المللی وزارت مزبور، دبیر کل کمیسیون ملی است.
کمیته دائمی همکاری علمی و فناوری سازمان کنفرانس اسلامی (کامستک)
Organization of Islamic Conference Standing Committee on Scientific and Technology Cooperation
این کمیته در سومین اجلاس سران کنفرانس اسلامی تأسیس گردید (1981) و مقر آن در اسلام‌آباد می‌باشد.
تسهیلات و فعالیتهای کامستک
- برگزاری کارگاههای آموزشی- کمک مالی به برگزاری کارگاهها در کشورهای عضو
- ارائه جوائز مختلف به دانشمندان کشورهای عضو از جمله پروفسور فیروزآبادی از دانشگاه شیراز سال گذشته برنده جایزه شیمی کامستک شد.
- ارائه Grant (کمک مالی) برای اجرای پروژه‌های علمی- تأسیس شبکه‌های مختلف علمی در کشورهای عضو، در حال حاضر شش شبکه با همت کامستک تأسیس شده است.
- کمک به جشنواره خوارزمی در قالب جوائز نقدی و صدور گواهینامه برای برگزیدگان
مرجع ملی کامستک سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران می‌باشد.
کمیسیون علم و فناوری برای توسعه پایدار جنوب COMSATS
کمیسیون علوم و فناوری برای توسعه پایدار جنوب COMSATS سازمانی است بین دولتی و بین‌المللی که مقر آن در پاکستان است.
هدف اصلی COMSATS سازماندهی لازم برای دسترسی عادلانه کشورهای در حال توسعه به منابع انسانی و فناوری در جهت پیشرفت اجتماعی، اقتصادی می‌باشد.
این سازمان در اکتبر 1994 پا به عرصه وجود گذاشت و در حال حاضر 21 کشور در حال توسعه واقع در سه قاره جهان در آن عضویت دارند.
ایران در بدو تأسیس COMSATS در سال 1994 به عضویت درآمد
معاونت فناوری متولی COMSATS در ایران است و معاون اطلاعات و نوآوری‌های سازمان پژوهشهای علمی صنعتی نمایندگی آن را برعهده دارد.
فرهنگستان علوم جهان سوم (TWAS)
یک سازمان مستقل بین‌المللی است که در سال 1983 توسط گروهی از دانشمندان کشورهای جنوب تحت رهبری برنده فقید جایزه نوبل، پروفسور عبدالسلام از پاکستان در شهر تریست (Trieste) ایتالیا تأسیس گردید.
دبیرخانه آن در حال حاضر در "مرکز بین‌المللی فیزیک نظری عبدالسلام (ICTP) " در شهر تریست قرار دارد.
اهداف:
- شناسائی، حمایت و ارتقاء پژوهش علمی در جنوب
- فراهم آوردن تسهیلات پژوهشی لازم برای پیشرفت کارهای تحقیقاتی دانشمندان متعهد در جنوب
- ایجاد سهولت در ارتباط بین دانشمندان و مؤسسات در جنوب
- تشویق همکاری جنوب- شمال ما بین افراد و مراکز تحقیقاتی
- تشویق پژوهش علمی در مورد مسائل مهم جهان سوم
جوایز
جوایز TWAS در علوم پایه: هر ساله 5 جایزه هر کدام به مبلغ 10000 دلار به دانشمندان در زمینههای بیولوژی، شیمی، ریاضیات، فیزیک و علوم پایه پزشکی اعطاء می‌شود.
جایزه پژوهشی TWAS TWAS Research Grants
حمایت مالی تا مبلغ 10000 دلار به پروژه‌های پژوهشی کشورهای در حال توسعه در چهار زمینه علوم پایه: بیولوژی، شیمی، ریاضیات و فیزیک.
شبکه سازمانهای علمی جهان سوم (TWNSO)
Third World Network of Scientific Organization
TWNSO سازمان غیر‌دولتی است که در سال 1988 به ابتکار فرهنگستان علوم جهان سوم (TWAS) توسط وزیران علم و فن‌آوری و آموزش عالی و رؤسای فرهنگستان علوم و شوراهای پژوهشی در کشورهای جهان سوم بمنظور ارتقاء پایه علمی توسعه پایدار اقتصادی در جنوب تأسیس گردید.
فعالیتها
1- کمک مالی به پروژه‌های تحقیقاتی مشترک
2- جایزه "سلسو فورتادو" در اقتصاد سیاسی
3- انتشارات
TWNSO هر سه سال یکبار فهرست راهنمای خود شامل اطلاعات مؤسسات عضو و همچنین روند پیشرفتهای علمی در کشورهای در حال توسعه را منتشر می‌کند. آخرین فهرست راهنمای این شبکه در سال 2003 منتشر شده است.
4- برگزاری کارگاهها و طراحی شبکه‌ها
TWNSO از سال 1999 با مشارکت TWAS و برخی سازمانهای دیگر اقدام به برگزاری یکسری کارگاهها و همچنین تأسیس شبکه‌های علمی نموده است. کار ویژه این شبکه و کارگاهها، کمک به توسعه علومی است که برای کشورهای جنوب اهمیت حیاتی دارند.